Gần 3 tháng kể từ khi thị trường dầu thô thế giới thiết lập mức 100 USD/thùng, giá dầu vẫn đang động dao xung quanh vùng giá này, bất chấp các thông báo cơ bản chỉ ra rằng giá vẫn còn động lực để thiết lập đà tăng. Vậy đâu là những yếu tố quyết định hướng đi của thị trường thời điểm tới?
Kết thúc phiên giao tế hôm 25/5, giá dầu WTI tăng 0,51% lên 110,33 USD/thùng trong khi giá dầu Brent tăng 0,39% lên 111,12 USD/thùng. Chỉ số MXV-Index Năng lượng, diễn tả sự biến động của các mặt hàng trong nhóm này, tăng 0.96% lên mức 1.923 điểm. Mặc dù nao núng không nhiều trong ngày bữa qua, nhưng nếu so với đầu năm, giá dầu WTI đã tăng 46%. Mức giá ngày nay của dầu WTI chỉ thấp hơn mức đỉnh 147 USD/thùng trong năm 2014.
Dầu thô chịu tác động chung của thị trường thế giới
Dưới tác động của dịch Covid-19, các ngân hàng trung ương thế giới đã phải tiến hành nới lỏng định lượng để hỗ trợ nền kinh tế trong hơn 2 năm qua. Theo ước lượng của The Economist, tổng kích thích tài khóa cho đến hết năm rơi vào khoảng 11.000 tỷ USD, tương đương khoảng 10% GDP toàn cầu. Bên cạnh đó các ngân hàng trung ương cũng nhất loạt cắt giảm lãi suất.
Một mặt, các biện pháp này thực sự đã giúp cho nền kinh tế thế giới mau chóng hồi phục bất chấp một thời gian dài phải đóng cửa các hoạt động sinh sản, vận tải, du lịch,… Mặt khác, việc tăng cường sức mua của người tiêu dùng suốt một thời kì dài trong khi chuỗi cung ứng toàn cầu vẫn chưa bình phục hoàn toàn lại gây ra sức ép lạm phát lớn, đặc biệt lạm phát của Mỹ đang ở đỉnh 40 năm.
vì thế, Mặc dù đã kết thúc các gói trợ cấp, hiện các ngân hàng trung ương đang phải gấp rút tiến hành tăng lãi suất trở lại để hạn chế lạm phát. Mới đây nhất, ngân hàng trung ương châu Âu ECB cho biết sẽ tiến hành đưa lãi suất cao hơn mức 0% kể từ tháng 9, trong khi biên bản cuộc họp của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ Fed sáng nay cho thấy quan chức Fed cũng sẵn sàng tăng lãi suất trong các cuộc họp tiếp theo để chống lạm phát.
dù rằng đây là chính sách cấp thiết, việc tăng lãi suất lần này lại tạo ra lo ngại rằng nếu tiến hành quá mau chóng sẽ khiến nền kinh tế rơi vào suy thoái, do gia tăng phí tổn lãi vay cho doanh nghiệp trong khi sức mua của người tiêu dùng đã có dấu hiệu sụt giảm sau một thời kì dài giá cả hàng hóa leo thang. Các nhà đầu tư quay trở lại nắm giữ tiền mặt để tránh rủi ro, gây sức ép lên các tài sản bơm công nghiệp tài chính như dầu thô. Chỉ số Dollar Index hiện ở mức 102, sát vùng đỉnh 2 năm.
Cán cân cung - cầu nghiêng về một bên, thiên hướng tăng giá dầu thô tương đối rõ
đối nghịch với các nhân tố bị động ở môi trường vĩ mô, về căn bản, thị trường dầu vẫn còn có những điểm sáng để tạo động lực cho đà tăng. Trên hết là việc Các nước thuộc Liên minh châu Âu EU kỳ vọng sẽ đạt được một lệnh cấm nhập khẩu dầu từ Nga trong cuối tháng 05/2022. Châu Âu là khách hàng lớn của Nga, nên nếu lệnh cấm vận được thiết lập có thể làm sản lượng dầu của Nga sụt giảm đến 3 triệu thùng/ngày, khi nước này khó có thể chuyển hướng sang bán hàng tức thì cho các khách hàng ở châu Á.
Các lệnh cấm vận về tài chính khiến cho các doanh nghiệp dầu khí Nga và các khách hàng mới gặp khó khăn trong việc mua bảo hiểm cho các chuyến tàu, cũng như các phức tạp trong khâu thanh toán.
Theo ước lượng của Bloomberg, có thể mất đến 40 ngày để chuyển dầu từ cách lấy hàng từ trung quốc về việt nam Nga sang Trung Quốc. Quãng đường dài như vậy đòi hỏi Nga phải có một đội tàu vận chuyển dầu lớn mới có thể chuyển hướng 3 triệu thùng dầu/ngày. Còn với năng lực chuyên chở ngày nay, mặc dầu với mức giảm giá khoảng 30 USD/thùng, các khách hàng châu Á cũng khó có thể tận dụng để mua nhiều dầu từ Nga.
Trong khi đó, nhu chuồng chồ thụ có khả năng sẽ tăng dần lên, khi nước Mỹ sắp bước vào mùa tài xế cuối tháng này, và Trung Quốc kỳ vọng sẽ bắt đầu dỡ bỏ các biện pháp quản lý dịch nghiêm nhặt ở Thượng Hải trong đầu tháng 6.
Trong vắng dầu mới nhất của Cơ quan Năng lượng Quốc tế IEA, tổ chức này đã cắt giảm dự báo nhu hiên thụ dầu của Trung Quốc ở mức 35.000 thùng/ngày dưới tác động của các biện pháp phong tỏa. Một số nhà băng đầu tư khác thậm chí còn cho rằng mức giảm thực tiễn còn có thể nhiều hơn, ở khoảng 200.000 thùng/ngày. Do đó, nếu đô thị lớn như Thượng Hải được mở cửa sẽ là tín hiệu tốt đối với thị trường dầu.
Bên cạnh đó, đây cũng là dấu hiệu cho thấy sức khỏe của nền kinh tế thứ 2 thế giới có thể bắt đầu hồi phục. dù rằng đích tăng trưởng của Trung Quốc ở mức 4,5% trong năm 2022 khó có thể đạt được, tuy vậy vẫn có thể kỳ vọng vào sự hồi phục mạnh mẽ của nhà nước này nếu thành công trong việc kiểm soát dịch.
Như vậy, có thể thấy dù rằng trong ngắn hạn, dầu thô chịu áp lực từ môi trường vĩ mô chung, nhưng với các yếu tố cơ bản của thị trường hiện tại, khả năng cao giá vẫn còn động lực để tăng.
Hồng Hoa (Sở giao du Hàng hóa Việt Nam - MXV)
Theo Nhịp sống kinh tế